mevlana celaleddin rumi ne demek?
Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî (1207-1273), Orta Çağ'ın en önemli Sufi şairlerinden ve düşünürlerinden biridir. Batı dünyasında genellikle Rumi olarak bilinir. Hayatı ve eserleri, İslam mistisizmi, aşk, sevgi ve Tanrı'ya ulaşma arayışı üzerine yoğunlaşır. İşte onun hakkında bazı önemli bilgiler:
Hayatı:
- Doğum ve Aile: 1207 yılında Belh (günümüz Afganistanı) şehrinde doğdu. Babası Bahaeddin Veled, ünlü bir İslam alimi ve Sufiydi. Ailesi Moğol istilası nedeniyle Anadolu'ya göç etti ve önce Kayseri'ye, daha sonra da Konya'ya yerleşti.
- Eğitim ve İlim: Rumi, babasından ve diğer alimlerden geniş bir eğitim aldı. Farsça, Arapça ve belki de Yunanca biliyordu. İslami ilimlerin yanı sıra felsefe ve edebiyata da hakimdi.
- Şems-i Tebrizi ile Karşılaşması: Rumi'nin hayatını değiştiren olay, Şems-i Tebrizi adındaki gezgin bir Sufiyle karşılaşmasıdır. Bu karşılaşma, Rumi'nin şiir yazmaya başlamasına ve derin bir manevi dönüşüm geçirmesine neden oldu. Şems'in hayatındaki etkisi tartışılmazdır. Şems'in hayatı gizemlerle doludur ve onunla olan ilişki Rumi'nin eserlerinin önemli bir ilham kaynağıdır.
- Mesnevi ve Diğer Eserler: Şems'in etkisiyle Rumi, edebiyat alanında olağanüstü bir üretkenliğe ulaştı. En önemli eseri, Farsça yazılmış olan *Mesnevi'*dir. Mesnevi, altı ciltlik bir eser olup, dini, felsefi ve ahlaki konuları alegorik hikâyeler aracılığıyla ele alır. Diğer önemli eserleri arasında Divan-ı Kebir (büyük divan) ve Fihi Ma Fihi (onun içinde olanlar) bulunur.
- Ölüm: Rumi, 17 Aralık 1273'te Konya'da öldü ve Konya'daki Mevlana Müzesi'nde bulunan türbesine gömüldü.
Eserlerinin Temaları:
- Aşk: Rumi'nin şiirleri ve düşünceleri, aşkın her türlüsünü – ilahi aşk, insan sevgisi, evrensel sevgi – kutlar. Aşk, onun için Tanrı'ya ulaşmanın anahtarıdır.
- Vuslat (Birleşme): Rumi'nin şiirlerinin temel amacı, insanın Tanrı'yla birleşmesidir. Bu birleşme, aşk ve şevk yoluyla mümkündür.
- Dönüşüm: Manevi bir yolculuk ve dönüşüm, Rumi'nin eserlerinin merkezinde yer alır. İnsan, nefsi terbiye ederek ve Tanrı'ya yönelerek dönüşebilir.
- Tasavvuf: Rumi'nin eserleri, tasavvuf düşüncesinin en önemli örneklerinden biridir. Tasavvuftaki sembolizm, metaforlar ve alegorik anlatımlar, eserlerinde yoğun bir şekilde kullanılır.
- Tolerans ve Birlik: Rumi'nin öğretileri, farklı inançlara ve kültürlere karşı hoşgörüyü vurgular. Onun için insanlık, tek bir varlığın farklı tezahürleridir.
Mirası:
Rumi'nin etkisi, yüzyıllar boyunca İslam dünyasında ve ötesinde hissedilir. Şiirleri, dünyanın her yerindeki insanlar tarafından okunur ve yorumlanır. Mevlana Müzesi ve Mevlevihane, Konya'da her yıl binlerce ziyaretçi çekmektedir. Semazenler, Rumi'nin öğretilerinin canlı bir gösterisini sunmaktadır. Modern dünyada bile, Rumi'nin öğretileri, barış, sevgi ve manevi arayış arayanlar için ilham kaynağı olmaya devam etmektedir.